Gmina Międzybórz to obszar określany w planach zagospodarowania kraju jako atrakcyjny turystycznie i predysponowany do wypoczynku rodzinnego. Dominującym walorem wypoczynkowym Gminy są duże obszary leśne wchodzące w skład kompleksu Lasów Rychtalskich oraz harmonijny krajobraz rolniczo-leśny. W części zachodniej uzupełniającym walorem krajobrazowym jest urozmaicona rzeźba terenu wraz z licznymi punktami widokowymi. Samo miasto Międzybórz, położone w obniżeniu terenowym, posiada jedną z ładniejszych panoram tzw. Śląska Średniego, której najciekawszym punktem widokowym jest wzgórze Zbójnik (najwyższe wzniesienie Wzgórz Twardogórskich – 272 m n.p.m.).
Gmina Międzybórz należy do ubogich pod względem surowcowym. Występują dwa eksplatowane złoża kruszywa naturalnego - złoże Ose i Kraszów III.
Roślinność gminy Międzybórz jest w dużym stopniu zróżnicowana. Wynika to po części z uwarunkowań naturalnych, a po części z wpływów antropogenicznych. Spośród zanotowanych 150 gatunków roślin, około 50 to zbiorowiska naturalne, czyli ukształtowane bez udziału człowieka. Są nimi fitocenozy leśne, wodne i bagienne. Pozostałe środowiska powstały pod wpływem czynników zależnych od człowieka. Zarówno jedne, jak i drugie rozwijają się na siedliskach mocno przeobrażonych bądź nowo utworzonych. Należą do nich między innymi: zespół sitowia leśnego, łąki, wrzosowiska znajdujące się na poboczach dróg leśnych.
Lasy zaliczane są do dzielnicy przyrodniczo-leśnej Wzgórz Dolnośląskich, położonych w Krainie Śląskiej. Stanowią one ponad 40% powierzchni gminy Międzybórz. Na całym obszarze lasów przeważają bory mieszane sosnowo-dębowe, bory suche i las mieszany oraz młode sośniny. Lasy charakteryzują się urozmaiconymi podszytami i dobrze rozwiniętym runem leśnym. Przeważają lasy o bardzo dobrych i dobrych walorach dla rekreacji.
W gminie Międzybórz znajduje się niewiele gatunków płazów i ssaków. Występujące gatunki płazów to: huczek ziemny, grzebuszka ziemna, żaba wodna. Występujące gatunki ssaków to: dzik, jeleń, sarna i łasica.
Ciekawostką jest to, że na terenie gminy występują aż 94 gatunki ptaków lęgowych lub przypuszczalnie lęgowych. Stwierdzone gatunki należą do 12 rzędów: brodzące, blaszkodziobe, drapieżne, kuraki, żurawiowe, gołębiowate, siewkowe, kukułkowate, krótkonogie, kraskowate, dzięciołowe, wróblowate. Wśród odnotowanych gatunków ptaków na uwagę zasługują: bocian biały, bocian czarny, cyranka, krakwa, gołębiarz, pustułka, żuraw, sieweczka rzeczna, czajka, rycyk, krwawodziób, samotnik, turkawka, dudek, paszkot.
Na terenie gminy Międzybórz występują następujące przyrodnicze obszary i obiekty chronione:
Obszar chronionego krajobrazu „Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska”
- największy obszar chroniony w zlewni Baryczy w byłym województwie kaliskim o powierzchni 68.000 ha, w tym ok. 31.400 ha (46,2%) lasów.
Rezerwat „GOLA” - położony na terenie leśnictwa Bukowina Sycowska - powierzchnia leśna 11,77 ha. W drzewostanach rezerwatu największy udział mają świerk, sosna oraz jodła. Drzewa te tworzą miejscami rozległe, silnie prześwietlone lasy, co spowodowało rozwój trzcinnika piaskowego. Duże powierzchnie zajmują bogate w gatunki, wielowarstwowe i wielogeneracyjne drzewostany z udziałem świerków, jodeł, buków, grabów i dębów, które osiągają tu bardzo duże rozmiary.
Występujące na terenie Gminy rośliny chronione to:
Ponadto w rezerwacie Gola występują dorodne okazy grabów, dębów i świerków; we wsi Ose – jar grabowy i wierzba Iwa, natomiast w leśnictwie Bukowina Sycowska brzoza omszona. W parku we wsi Ose rośnie kilka okazałych platanów oraz wiekowy cis.
Na terenie Gminy istnieje kilka zasiedlonych gniazd bociana białego:
Do pomników przyrody ożywionej zaliczono lipy drobnolistne przy kościele ewangelickim w Międzyborzu. Są tu także pomniki przyrody nieożywionej: głaz narzutowy (polodowcowy) - leśnictwo Bukowina Sycowska, głaz narzutowy (polodowcowy) – na terenie Dziesławic.
